لایه بیرونی بدن انسان که علاوه بر دریافت محرک های حسی، نقش محافظت از بدن را نیز بر عهده دارد، پوست نامیده می شود. در برخی مواقع احتمال دارد تا پوست به دلایل متعددی دچار مشکلاتی گردد. ضایعات پوستی انواع متفاوتی مانند خال های خوش خیم و بدخیم، تاول، زگیل و غیره دارند که گاهی اوقات خطرناک و گاهی اوقات نیز بی خطر می باشند. در ادامه این مقاله قصد داریم تا شما را با انواع ضایعات پوستی آشنا نماییم.
ضایعات پوستی چیست؟
اگر قسمتی از پوست دچار تغییرات ظاهری و متفاوت از قسمت های مجاور آن شود، در واقع فرد دچار ضایعات پوستی شده است. این ضایعات انواع متفاوتی دارند که در ادامه مقاله به بررسی آن ها می پردازیم.
علل ایجاد ضایعات پوستی
یکی از شایع ترین علت تشکیل ضایعات پوستی، عفونت های داخل پوست و یا سطح پوست می باشد. برای مثال زگیل قادر است تا از طریق تماس پوستی از فردی به فرد دیگر انتقال یابد. عفونت هایی که در تمام بدن پخش می شوند، می توانند منجر به بروز آبله مرغان و یا زونا گردند. گاهی اوقات علت بسیاری از مشکلات پوستی، ژنتیک می باشد. برخی دیگر از آن ها به علت واکنش های آلرژی ایجاد می شوند. همچنین گردش خون ضعیف و یا دیابت نیز می توانند سبب ایجاد ضایعات پوستی گردند.
انواع ضایعات پوستی
ضایعات پوستی به دو دسته ضایعات اولیه و ضایعات ثانویه تقسیم می شوند که در زیر به آن ها اشاره شده است:
-
ضایعات پوستی اولیه
منظور از ضایعات اولیه پوستی، مشکلاتی هستند که در زمان تولد و یا در طول زندگی فرد بر روی پوست او ایجاد شده باشد. برخی از ضایعات اولیه عبارتند از:
- تاول
این نوع ضایعه پوستی که دارای مایعی شفاف می باشد و اندازه ای کمتر از ۱/۲ سانتیمتر دارد، تاول کوچک به نام وزیکول می باشد و اگر اندازه ی آن کمی بزرگتر شود، بولا نامیده می شود. این نوع ضایعه به دلایل متعددی مانند آفتاب سوختگی، نیش حشرات، سوختن به وسیله ی بخار، ساییده شدن ناشی از کفش و یا لباس و برخی از عفونت های ویروسی ایجاد می شود. - ماکول یا لکه ی پوستی
این ضایعه به صورت نقاط کوچک قهوه ای، سفید و یا قرمز با اندازه ای حدود ۱ سانتیمتر می باشد که کک و مک و خال های صاف می توانند مثال هایی برای آن باشند. - ندول
ندول نوعی ضایعه برجسته و سفت می باشد که دارای اندازه ای بیشتر از ۲ سانتیمتر است. - سفت دانه یا پاپول
نوعی ضایعه برجسته که تشکیل آن بر روی پوست به شکل دسته جمعی می باشد. یک تکه از پوست که دارای پاپول ها باشد، به نام پلام شناخته می شود. افرادی که به بیماری پسوریازیس مبتلا هستند، دارای این پلاک ها می باشند. - راش
ضایعاتی که سبب پوشیده شدن قسمت های کوچک و یا بزرگی از پوست می شوند، راش نامیده می شوند که تشکیل شدن آن ها بر اثر واکنش های آلرژیک می باشد. - چرکدانه یا پوسچول
ضایعاتی پر از چرک که در اثر مواردی مانند آکنه، زرد زخم و یا کورک ایجاد می شوند، پوسچول یا چرکدانه نامیده می شوند. - ویل یا تورم پوست
واکنش های آلرژیک می توانند سبب بروز ویل شوند. کهیر می تواند یک نمونه مثال برای این نوع ضایعه پوستی به شمار بیاید.
- تاول
-
ضایعات پوستی ثانویه
تحریک شدن ضایعات پوستی اولیه می توانند منجر به تشکیل ضایعات پوستی ثانویه شوند که در زیر به آن ها اشاره شده است:
- زخم
آسیب فیزیکی و یا عفونت های باکتریایی که همراه با گردش خون ضعیف می باشند، می توانند منجر به تشکیل زخم شوند. - دلمه یا کراست
اگر خونی که روی پوست خشک شده است، تحریک و یا خراشیده شود، دلمه یا کراست ایجاد شده است. - فلس
اگر برخی از سلول های پوست به شکل پوسته پوسته تجمع کنند و از سطح پوست جدا شوند، این نوع ضایعه ایجاد شده است. - آتروفی پوست
گاهی اوقات بخشی از قسمت های پوست به علت استفاده بیش از اندازه از استروئید های موضعی و همچنین جریان خون ضعیف، چروکیده و یا نازک می شوند که در این صورت، آتروفی پوست ایجاد شده است.
- زخم
درمان های خانگی ضایعات پوستی
برای درمان ضایعات پوستی باید به کلینیک پوست مراجعه نمایید، اما با این حال برخی از روش های خانگی می توانند به بهبود سریع تر برخی از ضایعات پوستی کمک کنند. این روش ها عبارتند از:
- برای شست و شوی صورت از صابون های ملایم استفاده نمایید.
- به پوست خود اجازه نفس کشیده دهید و دائما از کرم پودر بر روی پوست خود استفاده نکنید.
- برای مصرف دارو های خاص برای پوست حتما با پزشک مشورت کنید و دستورالعمل های پزشک خود را به درستی رعایت نمایید.
- صورت خود را با آب داغ نشورید.
سوالات متداول
-
زرد زخم چیست؟
زرد زخم بیشتر در کودکان و نوزادان شایع بوده و تشکیل آن در قسمت هایی مانند اطراف دهان، بینی و چانه می باشد. این نوع ضایعه تاول های پر از مایع و سوزش دار است که به راحتی می ترکند.
-
هرپس سیمپلکس چیست؟
برخی ویروس ها مانند HSV2 می توانند منجر به بروز ضایعات دهانی گردند. این نوع تاول های دردناک به شکل خوشه ای و یا حتی به تنهایی تشکیل شده و مایع زرد خارج شده از آن ها به مرور زمان پوسته پوسته می شود. هرپس دارای علائمی مانند خستگی بیش از اندازه بدن، تب، تورم غدد لنفاوی دارد و ممکن است بر در زمان های مانند دوران قائدگی و یا استرس دوباره ظاهر شوند.
-
در صورتی که دچار ضایعات پوستی شدیم، در چه زمانی باید به کلینیک پوست مراجعه نماییم؟
بسیاری از ضایعاتی که روی پوست تشکیل می شوند، بی خطر هستند و حتی نیاز به درمان ندارند. بنابراین جای نگرانی برای آن ها وجود ندارد، اما اگر هرگونه علائم زیر را مشاهده کردید، باید به متخصص پوست مراجعه نمایید. این علائم عبارتند از:
- دردناک بودن ضایعات
- ایجاد ضایعات ناگهانی
- تغییر شکل ضایعات
- ماندگاری بیش از اندازه ضایعات
- شک به عفونت و یا سرطانی شدن آن