عفونتهای قارچی پوست انواع مختلفی داشته و تقریباً میتوانند در تمامی بخشهای بدن به وجود بیایند. شایعترینِ این عفونتها عبارتند از خارش کشاله ران، کرم حلقوی، پای ورزشکاران و عفونت قارچی (مخمر). اکثر این عفونتها به وسیله نوعی قارچ به نام کاندیدا ایجاد میشوند، که در شرایط گرم و مرطوب رشد میکند. ناحیههایی از پوست که در آن پوست دو قسمت از بدن روی هم قرار میگیرند، مثل تا خوردگیهای پوست زیر بغل، کشاله ران و سایر نواحی مشابه، پتانسیل رشد این قارچها را دارند و برای همین باید همیشه کاملاً تمیز شوند.
هوای مرطوب، عدم رعایت بهداشت یا استفاده از لباسها و کفشهای تنگ و محدود کننده، شرایط مناسب برای ایجاد و گسترش قارچ پوستی هستند. پوست به طور طبیعی از خود در برابر عفونت محافظت میکند اما بریدگی یا پاره شدن سطح پوست به قارچها فرصت میدهد تا در درون پوست جا گرفته و باعث عفونت شوند.
مهم ترین توصیه به افرادی که میخواهند بهترین پاسخ را از لیزر صورت بگیرند
انواع عفونتهای قارچی پوست و علائم آنها
عفونتهای قارچی پوست بر اساس نوع اندام درگیر شده تقسیمبندی میشوند. نام کامل عفونت به محل بروز آن در بدن بستگی دارد. در ادامه برخی از شایعترین عفونتهای قارچی پوست را توضیح دادهایم.
عفونتهای درماتوفیت
عامل اکثر عفونتهای قارچی اولیه پوست، درماتوفیتها (انواعی از قارچها که باعث عفونت در پوست، ناخن و موها میشوند) هستند. این عفونتها بسیار شایع هستند. عفونتهای درماتوفیت شامل موارد زیرند:
بیماری پای ورزشکاران (تینهآ پدیس و تینهآ مانیوم).
عفونتهای ناخن.
قارچ کشاله ران (تینها کروریس)
قارچ روی بدن (تینهآ کورپوریس)
قارچ پوست سر (تینهآ کاپیتیس)
عفونتهای قارچی
عفونتهای قارچی شامل موارد زیرند:
برفک: قارچ کاندیدا آلبیکنس معمولاً در بدن به طور طبیعی زندگی کرده و به ندرت باعث مشکل میشود. اما، در شرایط خاصی، مانند بیماری، کنترل ضعیف دیابت، بارداری یا استفاده از آنتیبیوتیکها، این قارچ تکثیر شده و میتواند باعث علائم برفک شود. برفک اغلب به شکل لکههای کوچک سفید بوده که وقتی آنها را پاک میکنیم جای آن لکه قرمز باقی میماند.
اینترتیگو: این عفونت نیز به وسیله قارچ کاندیدا آلبیکنس، که در حالت عادی بیخطر است، به وجود میآید. اینترتیگو در ناحیههایی از پوست که در آن پوست دو قسمت از بدن روی هم قرار میگیرند و در محیطهای گرم و مرطوب مانند زیر بغل، کشالههای ران، و سینههای سنگین یا جاهایی که پوست به خاطر چربی تا خورده و روی هم میافتد بروز میکند. این عفونت باعث خارش، درد، خال زدن و پوسته پوسته شدن و ایجاد یک دَلُمه زرد مایل به سفید بر روی ناحیه عفونی میشود.
پتریازیس ورسیکالر: این عفونت باعث ایجاد لکههای تیره در پوستهای روشن یا برنزه نشده و لکههای روشن در پوستهای برنزه یا تیره میشود. نام دیگر این عارضه تینهآ ورسیکالر است (ورسیکالر به معنی «به رنگهای مختلف» است).
علل عفونتهای قارچی پوست
پوستهای مرطوب مستعد عفونتها و بیماری قارچ هستند. به این معنی که اگر پوستتان را بعد از تعریق یا حمام به درستی خشک نکنید یا اگر لباسهای تنگی بپوشید که به عرق اجازه تبخیر شدن ندهند احتمال مبتلا شدنتان به عفونتهای قارچی بالا میرود. آسیب دیدن سطح پوست، مانند بریدگی یا خراشیدگی، نیز میتواند به رشد قارچها کمک کند.
عفونتهای قارچی به وجود آمده در درون بدن، در مقایسه با عفونتهای پوستی، مشکلات جدیتری برای سلامتی ایجاد میکنند. البته تنها کسانی به این عفونتها دچار میشوند که سیستم ایمنی بدنشان (به دلیل بیماریهایی مانند ایدز یا مصرف داروهایی که مانع از عملکرد سیستم ایمنی میشوند) به درستی کار نمیکند.
تشخیص عفونتهای قارچی پوست
پزشک از شما در مورد علائمتان میپرسد و شما را معاینه میکند. او ظاهر و محل بروز ضایعه پوستیتان را بررسی میکند. همچنین ممکن است قسمتی از سطح پوست (که از طریق تراشیدن به دست میآید) یا تکهای از ناخن یا مویتان را برای آزمایش و تأیید تشخیص به آزمایشگاه فرستاده شود.
درمان عفونتهای قارچی پوست
اکثر اوقات عفونت قارچی پوست جدی نبوده و با تکنیکهای مختلفی قابل درمان است.
درمان دارویی
برای درمان قارچها، داروهای مختلفی به شکل، کرم، لوسیون، پودرهای دارویی و اسپری وجود دارد.
از این داروها برای انواع مختلف عفونتهای قارچی که در بخشهای مختلف بدن بروز میکنند ازجمله درمان قارچ سر استفاده میشود. داروهای ضدقارچ خوراکی برای مواقعی که درمانهای موضعی مؤثر نباشد، برای عفونتهای گسترده و درمان عفونتهایی مانند برفک دهان و روده یا عفونتهای قارچی ناخنها، تجویز میشوند. داروهای ضدقارچ تزریقی برای عفونتهای جدیتر یا گستردهتر تجویز میشوند.
درمان لیزری
یکی از گزینههای معمولی که برای درمان این قارچها استفاده میشود درمان لیزری است، که طبق شواهد، در ۸۵% موارد این عارضه پوستی را بعد از ۶ ماه بهبود میدهد. عموماً، بیمار یک جلسه تحت درمان با لیزر نئودیمیم با پالس طولانی قرار میگیرد:
درمان با لیزر یاگ: درمان ناحیه عفونی یک ماه طول میکشد. گاهی اوقات، پزشک برای پیشگیری از بروز عفونت قارچی در ناخنها، آنها را نیز تحت درمان لیزری قرار میدهد. برای رسیدن به بهترین نتیجه، به چندین جلسه درمان حداقل ۱۵ دقیقهای نیاز است.
حرارت ایجاد شده توسط لیزر تمامی قارچها را کشته و همه سلولهای قارچها در ناحیه عفونی نابود میکند که این باعث جلوگیری از بروز هرگونه عفونت در آینده میشود. لیزر درمانی عوارض جانبی قابل توجهی نداشته و بیماران میتوانند بعد از درمان بدون نیاز به استراحت فعالیتهای روزانه خود را فوراً از سر بگیرند.
چه کسانی نباید به سراغ لیزر موهای زائد بروند؟
پیشگیری از عفونتهای قارچی پوست
با انجام اقداماتی مانند موارد زیر میتوانید از بروز انواع قارچ پوستی پیشگیری کنید:
بعد از حمام پوستتان را به دقت خشک کنید.
لباسها و زیرپوشهای تنگ نپوشید.
از جورابهای پنبهای و زیرپوشهای تولید شده از نخ طبیعی استفاده کنید تا پوستتان بتواند نفس بکشد.
از شانه و حوله مشترک استفاده نکنید.
برای خلاص شدن از شر تخم قارچها، لباسها و ملحفهها را مکرراً بشویید.
اگر کسی در خانوادهتان مبتلا به قارچ سر است، بالشها، کلاهها، شانهها یا قیچیها را درو انداخته یا گندزدایی کنید.
همیشه در محیطهای عمومی مانند استخرهای شنا و رختکنها، شورت و کفش پلاستیکی بپوشید.
هر دو سه روز از یک جفت از کفشهایتان استفاده کنید تا کفشها فرصت خشک شدن داشته باشند (این کار به جلوگیری از ابتلا به بیماری پای ورزشکاران کمک میکند).
لباسهایی از نخ مصنوعی بپوشید که عرق بدن بتواند از آنها عبور کرده و خارج شود؛ این کار به خشک شدن بدن در هنگام تمرین کمک میکند.
اگر دیابت دارید، باید سطح قند خونتان را کنترل کنید، زیرا بالا بودن سطح قند خون خطر بروز عفونتهای قارچی و باکتریایی پوست را افزایش میدهد.